Kompleks karbonhidratlar, canlıların yapısına katılan ve enerji sağlayan karbon, hidrojen ve oksijenden oluşan organik bileşiklerdir. Karbonhidratlar, enerji verici olarak ilk tercih edilen besin maddeleridir ve canlılar için ana besin kaynakları arasında yer alırlar. Bu bileşikler yeşil bitkilerde fotosentez sonucu oluşur. Otçul hayvanlar karbonhidrat ihtiyaçlarını bitkilerden karşılarken, etçil hayvanlar ise otçullardan elde ederler. Vücutta 1 gram karbonhidratın yanması sonucu 4 kalori enerji açığa çıkar.

Karbonhidrat eksikliği, ilk olarak B vitamini, amino asit ve lif eksikliklerine yol açabilir. Bunun yanı sıra halsizlik, yorgunluk hissi, depresyon, unutkanlık, sinir sisteminde işlev bozuklukları ve sindirim sistemi rahatsızlıkları görülebilir. Proteinlerin vücutta yapım ve onarımda kullanılmaması nedeniyle, bu süreçlerde azalma meydana gelir. Ayrıca, yetersiz lif alımı uzun vadede kanser ve kalp rahatsızlıklarına yol açabilir.

En basit şeker olarak tanımlanan glikoz, bitkide fotosentez sonucunda meydana gelir. Glikozun fazlası bitkilerde nişasta, hayvanlarda ise glikojen olarak depolanır.

Nişasta, sadece bitkilerde depo besin maddesi olarak kullanılır. Birçok glikoz molekülünün bir araya gelerek oluşturduğu bu yapı, arpa, buğday, patates gibi besin maddelerinde bulunur. Suda çözünmezler ve hücre zarındaki deliklerden geçemeyecek kadar büyük parçalardır. Hayvanlar, nişastayı sindirim sürecinde glikoza dönüştürerek kullanabilirler.

Bitki, mantar veya bakteri hücrelerinde hücre zarının dışında bulunan hücre çeperi selülozdan oluşur. Selüloz hayvan hücrelerinde bulunmaz ve hayvanlar tarafından sindirilemez. Ancak, geviş getiren hayvanların bağırsaklarında bulunan bakteriler selülozu sindirebilir.

Hayvan ve mantar hücrelerinde glikozun fazlası glikojen olarak depolanır. Bitkilerde glikojen bulunmaz. Hayvanlarda fazla glikoz kas veya karaciğerde glikojen olarak depolanır. Kandaki glikoz seviyesi düştüğünde, glikojen glikoza dönüşerek kana karışır.

Kompleks karbonhidratlar, vücudumuzun daha sağlıklı ve zinde olmasında önemli rol oynar. Bu besinler, vücudumuz için gerekli olan vitamin, lif ve mineralleri sağlarlar. Genellikle sporcular ve diyetteki bireyler, kompleks karbonhidratları ölçülü miktarda kullanarak vücutlarını daha iyi bir hale getirirler.