Karbonhidrat tüketimi uzun süredir bazı çevrelerce sağlıklı olup olmadığı konusunda tartışılmaktadır. Hatta bazı çevreler işi o kadar abartmıştır ki neredeyse karbonhidratların zehirli gıdalar oldukları konusunda açıklamalar yapmaya başlamışlardır. Ancak, uluslararası sağlık örgütleri, günlük tüketilen gıdalardan alınan kalorinin yüzde 40-60 oranında karbonhidrat içeren besinlerden alınması gerektiğini açıklamışlardır. Karbonhidratlar, günlük enerji ihtiyacını karşılayan besinlerdir. Eksikliklerinin kalp krizi riskini artırdığı bilinmektedir.

Peki karbonhidratlar nasıl alınmalıdır, sağlıklı karbonhidrat nedir, iyi karbonhidrat var mıdır?

Karbonhidratlar, karbon, hidrojen ve oksijen elementlerinin birleşmesi ile meydana gelen basit şekerlerdir. Patatesten pirince, günlük tüketilen besinlerin birçoğunda doğal olarak bulunurlar.

İyi karbonhidrat, lif yönünden zengin, düşük glisemik endekse sahip, kompleks karbonhidrat olarak adlandırılan ve doğal olarak metabolizmayı uyaran karbonhidrat türleridir. Yeşil sebzelerde, taze meyvelerde, tam tahıllı ekmeklerde ve kepekli ekmeklerde bolca bulunurlar. Doğal besinlerdir. Daha tok hissetmenizi sağlayarak daha az tüketmenize yardımcı olurlar. Vücut için gerekli olan enerjiyi sağlarken bedeni yormadan metabolizmanın düzenli çalışmasına yardımcı olurlar. Sodyumun bağırsaklardan kana geçişini sağlar. Bağırsakta biriken zararlı maddelerin dışarı atılmasında yardımcı olur.

Sağlıksız karbonhidratlar ise genellikle işlenmiş gıdalarda suni olarak yer alır. Direkt kana karışır. Hücrelerde glikojen olarak depolanır ve yağa dönüşürler. Glisemik endeksleri yüksektir. Tüketildikten sonra kan şekerini yükselttikleri için doyma hissini azaltır, kısa bir zaman içinde yeniden açlık hissedilmesine neden olur, metabolizmayı yorar, halsizlik ve bağırsak sorunlarına yol açar. Kabızlık, en bilinen ve en çabuk ortaya çıkan sağlıksız karbonhidrat sorunudur. Kötü karbonhidratlar, kan şekerinde ani dalgalanmalara neden olarak uzun süre tüketildiğinde damar sağlığını tehdit eder. Sağlıksız karbonhidratlar tüketildikten sonra tatlı yeme isteği meydana gelir. Bu istek, kandaki insülin hormonunun hızla yükselip hızla düşmesi yüzündendir.

Günlük beslenme düzeni içinde düşük glisemik endekse sahip karbonhidratlar öğünlerin içinde ya da yanında yer almalıdır. Düşük glisemik endekse sahip karbonhidratlar tercih edilmelidir. Rafine edilmemiş tam tahıl taneleri, beyaz pirinç yerine esmer pirinç tercihi, beyaz un yerine kepekli un tercihi sağlıklı beslenmeye yardımcı olacaktır. Salataya sirke eklemek glisemik endeksi yüzde 30 azaltır. Günde bir kaşık tarçın tüketimi kan şekerini düzenler.

Sağlıklı karbonhidratlar, düşük glisemik endeks değerleri ile kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olurken, vücuda enerji sağlar ve uzun süre tok kalmanızı sağlar. Sağlıklı beslenme düzenine dahil edilerek, sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürdürmek mümkündür.