Karbonhidratlar, canlılar için gerekli olan ve enerji sağlayan bileşiklerdir. İçeriğinde karbon, oksijen ve hidrojen elementleri bulunur. Bu elementler vücuda birinci dereceden enerji verirler. Karbonhidratlar, temel besin maddeleri arasında yer aldıkları için tüm canlılar için büyük önem taşır. Vücutta 1 gram karbonhidratın yanması sonucunda ortalama 4 kalori açığa çıkar. Karbonhidratlar yeşil bitkilerde fotosentez sonucu meydana gelirler. Otçul hayvanlar bu ihtiyaçlarını bitkilerden sağlarken, etçil hayvanlar ise otçul hayvanlardan sağlar. Vücuda alınan proteinlerin enerji şeklinde kullanılmasından ziyade, yapım ve onarım için kullanılmasını sağlarlar. Eğer vücuda yeterli oranda karbonhidrat alınmazsa, enerji için yağlar kullanılır. Ancak yağların sağladığı enerji daha fazla olduğu için vücutta asit oranı yükselir ve keton denilen zararlı maddelerin oluşumu artar. Bu da kalp ve böbreklerle ilgili sorunların yaşanmasına neden olur.

Karbonhidrat formülü bütün karbonhidratlar için aynı değildir. Karbonhidratlar, moleküllerindeki basit şekerlerin sayısına göre değerlendirilir ve bunlar monosakkarit, disakkarit ve polisakkarit olarak üç grup halinde sınıflandırılır.

Monosakkaritler, su ile küçük parçalara parçalanmayan basit şekerlerdir ve tek şekerler ya da monozlar olarak da bilinirler. Örnek olarak glikoz (üzüm şekeri) ve fruktoz (meyve şekeri) verilebilir. Çoğu Cn(H2O)n formülüne uyar. Besin kaynağı bakımından önemli olan monosakkaritler heksozlardır ve hepsinin formülü C6H12O6 şeklindedir.

Disakkaritler, birbirleriyle birleşen iki monosakkaritten bir mol su açığa çıkmasıyla meydana gelen şekerlerdir. Çift şekerler olarak da bilinir. Örnek olarak sakkaroz (çay şekeri), laktoz (süt şekeri) ve maltoz (malt şekeri) verilebilir. Hepsinin formülü C12H22O11 şeklindedir.

Polisakkaritler, çok sayıda monosakkaritin (N-1) adet su molekülü kaybetmesiyle meydana gelir. Polisakkaritler tatsızdırlar ve çoğu suda erimezler. Örnek olarak nişasta ve selüloz verilebilir. Sadece heksoz veya pentozlardan meydana gelenler olduğu gibi, hem heksoz hem de pentozlardan meydana gelenleri de bulunur. Heksozlardan türeyenlerin genel formülü (C6H10O5)n şeklinde, pentozlardan türeyenlerin genel formülü ise (C5H8O4)n şeklinde gösterilir.

Karbonhidratlar, sadece enerji kaynağı olmakla kalmaz, aynı zamanda vücutta yapısal ve işlevsel roller de üstlenirler. Örneğin, hücre zarının yapısında bulunan glikoproteinler ve glikolipidler, hücreler arası iletişimde ve bağışıklık sistemi işlevlerinde önemli rol oynar.

** Karbonhidratların temel işlevleri:

** Karbonhidratların genel formülü: