Karbonhidratlar, bedenimizi ayakta tutan ve enerji sağlayan temel bileşenlerdir. Biyoloji biliminin önemli bir araştırma alanı olan karbonhidratlar, insan, hayvan ve bitkilerde bulunur ve genellikle CHO (karbon, hidrojen, oksijen) olarak kısaltılır. Bitkilerde selüloz ve nişasta karbonhidrat olarak görev yaparken, insan ve hayvanlarda glikoz adıyla bilinirler. Karbonhidratlar, oksijen, karbon ve hidrojenin belirli reaksiyonlara girmesiyle oluşur. Farklı özellikler gösterdiklerinden dolayı bilimsel olarak sınıflandırılmışlardır. Karbonhidratların Sınıflandırılması İnsan ve hayvanlarda bulunan karbonhidratlar; disakkaritler ve monosakkaritler olarak ikiye ayrılır. (Basit şekerler) Monosakkaritler Monosakkaritler, üzüm şekerinden elde edilen glikoz, diğer meyvelerden elde edilen fruktoz ve 6 karbonlu monosakkarit olarak adlandırılan galaktozdan oluşur. Glikoz Glikoz, vücudumuzun damarlarında kan içinde serbest halde dolaşır ve 100 ml kan içinde yaklaşık 70 ile 90 mg bulunur. İnsan beyninin sağlıklı çalışabilmesi için en önemli bileşiktir. Ayrıca, kan içindeki alyuvarlar enerji elde edebilmek için glikoz kullanır. Yapılan araştırmalarda özellikle siyah üzümde oldukça fazla olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra üzümden üretilen yiyecekler ve bal içinde de bol miktarda bulunur. Hastanelerde kan şekerinin ölçümü için yapılan şeker yüklemelerinde glikoz kullanılır. Eczanelerde standart paketlerde saf olarak tüketiciye ulaştırılır. Fruktoz Fruktoz, meyve olarak adlandırılan bitkilerin çoğunda bulunur. Yaşamsal açıdan önemli bir enerji kaynağıdır. Enerjisinin düştüğünü hisseden kişiler bir adet meyve yediklerinde kendilerini daha iyi hissetmeleri bu nedenledir. Başta üzüm ve üzüm pekmezi olmak üzere dut, incir gibi meyveler ile yüzde 50 oranında balda bulunur. Galaktoz Galaktoz, daha çok süt ve süt ürünlerinde bulunur ve insan vücudu tarafından sentezlenir. Bazı bitkilerde ise sakız şeklinde elde edilebilen protein özellikli bir şekerdir. Disakkaritler Sakkaroz Sakkaroz, içtiğimiz çay içine attığımız şeker olarak bilinir. Birçok meyvenin içinde dağınık olarak bulunur. Yapılan araştırmalara göre sakkarozun en yoğun olarak bulunduğu bitkiler şeker pancarı ve şeker kamışıdır. Ekonomik açıdan oldukça önemli bir yere sahiptir. Laktoz Laktoz, içtiğimiz sütün ağzımızda bıraktığı tat olarak bilinir. İnsan ve hayvan sütünde bol miktarda bulunur, enerji ve yaşam kaynağıdır. Hücre üretiminde kullanılan enerjinin büyük bir kısmı laktozdan elde edilir. Aynı zamanda, laktoz kaslarda laktik asit etkisini azaltarak ağrı ve sızlanmaları en aza indirir. Yapı itibariyle organiktir. Polisakkaritler
Karbonhidratların İşlevleri Karbonhidratlar, hücre zarlarında yağ ve proteinlerle bileşikler oluşturur ve bu durum enerjinin kullanılmasına olanak sağlar. Yapışkan özellikli oldukları için kolesterolü yüksek kişilerin aşırı şeker tüketmemesi gerekir. Bitkilerin hücre duvarını oluşturan esas maddedir. Canlılar enerjilerini karbonhidratlardan alır. |
.jpg "Düşük Karbonhidrat Diyeti Nedir?")
Harun Boran
20 Temmuz 2024 CumartesiGlikozun insan beyninin sağlıklı çalışabilmesi için en önemli bileşik olduğunu ve kan içindeki alyuvarların enerji elde edebilmek için glikoz kullandığını duyduğumda çok şaşırdım. Bu durumda, kan şekerimizi dengede tutmak beyin sağlığı için ne kadar kritik olabilir?
Cevap yazAdmin
20 Temmuz 2024 CumartesiHarun Boran bey, glikozun beyin ve alyuvarlar için ne kadar önemli olduğunu öğrendiğinizde şaşırmanız oldukça anlaşılır. Evet, glikoz beyin hücrelerinin ana enerji kaynağıdır ve beyin fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için sürekli bir glikoz akışına ihtiyaç duyar. Kan şekeri seviyelerinin dengede tutulması, sadece beyin sağlığı için değil, genel vücut fonksiyonları için de kritik öneme sahiptir. Ani kan şekeri düşüşleri veya yükselmeleri, bilişsel fonksiyonları olumsuz etkileyebilir, konsantrasyon zorluğu, yorgunluk ve hatta bayılma gibi durumlara yol açabilir. Dengeli bir diyet ve düzenli aralıklarla beslenmek, kan şekerinizi stabil tutmanıza yardımcı olabilir. Bu nedenle, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve düzenli kontrollerle beyin sağlığınızı korumanız önemlidir.